Στην αρχαιότητα οι πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής γίνονται κατά κανόνα αποδέκτες ποικίλων τιμών. Πολιτικοί άνδρες, αξιωματούχοι, ελληνιστικοί ηγεμόνες και Ρωμαίοι αυτοκράτορες προσφέρουν ως φορείς εξουσίας τις υπηρεσίες τους στο κοινωνικό σύνολο. Η προσφορά τους παρακινεί τις πόλεις ή άλλους φορείς να τιμήσουν τους ευεργέτες τους (όπως χαρακτηρίζονται στις επιγραφές), εκτός των άλλων, με τιμητικό ανδριάντα που στήνεται σε δημόσιο χώρο. Ο ανδριάντας φέρει την εικονιστική κεφαλή, το πορτρέτο. Ανάλογα με την εποχή και τη βούληση του παραγγελιοδότη, προβάλλονται λιγότερο ή περισσότερο τα πραγματικά χαρακτηριστικά του προσώπου. Σε κάθε περίπτωση το αρχαίο πορτρέτο δεν αποτελεί πιστή απόδοση της πραγματικότητας. Είναι μια έντεχνη δημιουργία που πηγάζει από ιδεολογικά κίνητρα. Εκφράζει συνεπώς το πολιτικό και κοινωνικό υπόβαθρο της συγκεκριμένης εποχής στην οποία δημιουργείται, αλλά ταυτόχρονα αποτυπώνει και τις αξιώσεις του εκάστοτε παραγγελιοδότη να προβληθούν τα επιτεύγματα, η κοινωνική θέση και τα ιδεώδη του τιμώμενου.